លោក កឹម សុខា ទាមទារឱ្យតុលាការហៅអាមេរិកមកសួរ តែអយ្យការ ថា ច្បាប់ខ្មែរ ដាក់ទោសតែពលរដ្ឋខ្មែរទេ
ភ្នំពេញ៖ មេដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា នៅតែទាមទារឱ្យតុលាការហៅរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក មកសួរនាំនៅក្នុងសំណុំរឿង«គប់គិតជាមួយបរទេស» ដែលខ្លួនកំពុងរងការចោទប្រកាន់នេះ។ ប៉ុន្តែអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ឆ្លើយតបវិញថា ច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសខ្មែរ គឺសម្រាប់ដាក់ទោសពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលប្រព្រឹត្តិខុសច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ ទោះជាបុគ្គលនោះមានទំនាក់ទំនងជាមួយបរទេសណាក៏ដោយ។
សវនាការដោយប្រើពេលវេលាជាង៣ម៉ោង នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ មករានេះ បានបន្តសួរនាំលោក កឹម សុខា ជុំវិញសកម្មភាពនយោបាយ និងជាថ្នាក់ដឹកនាំសិទ្ធិមនុស្ស ចាប់តាំងឆ្នាំ១៩៩៣ ដល់ឆ្នាំ២០០៧។ សវនាការនៅសប្ដាហ៍ទី៣នេះ បានប្រព្រឹត្តិទៅដោយសំនួរដដែលៗជាច្រើន សួរនាំលោក កឹម សុខា ជុំវិញការទៅសិក្សារៀនសូត្រពីគោលការណ៍ដឹកនាំរបស់អាមេរិក ពីអ្នកជំនាញការ និងសាស្ត្រាចារ្យ នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ិនតោន, ការចង្អុលបង្ហាញឱ្យធ្វើតាមចលនាផ្ដួលរំលំអតីតមេដឹកនាំ យូហ្គោស្លាវី, ការឈប់ធ្វើនយោបាយមួយរយៈ ហើយមកបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្ស នៅឆ្នាំ២០០២ តាមការណែនាំរបស់អាមេរិក, ការយកថវិកាពីអាមេរិក ចំនួន៥ម៉ឺនដុល្លារ មកជួលវិទ្យសំបុកឃ្មុំ ផ្សព្វផ្សាយសកម្មភាព និងការប្រើប្រាស់ពាក្យសម្តីនយោបាយឱ្យពលរដ្ឋក្រោកឈរផ្លាស់ប្ដូរជាដើម។
សំនួរទាំងអស់នេះ បានសួរចេញពីមាត់របស់អយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ គឺលោក ធាម ពិសិដ្ឋ និងលោក ប្លង់ សុផល រួមទាំងមេធាវីការពារក្តីរដ្ឋាភិបាលលោក លី ចាន់តុលា និងក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះក្តី។
លោក កឹម សុខា ឡើងឈរបកស្រាយនៅក្នុងរង្វង់ក្រចកសេះជាបន្តបន្ទាប់ តបសំនួររបស់តុលាការ។ សារព័ត៌មានថ្មីៗ ដែលបានចូលអង្គុយសវនាការជាង៣ម៉ោង នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ មករា សូមសង្ខេបនូវចម្លើយរបស់លោក កឹម សុខា មេដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ឆ្លើយតបនឹងសំនួរដដែលៗរបស់ព្រះរាជអាជ្ញា និងមេធាវីរដ្ឋប្បវេណីនេះ លោក កឹម សុខា ក៏បានបកស្រាយចម្លើយដដែលវិញថា ទោះបីជាខ្លួនបានទៅរៀនសិក្សាពីគោលនយោបាយពីអាមេរិកមែន ប៉ុន្តែលោករៀនតែពីគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីយកមកចែករំលែកដល់ពលរដ្ឋឱ្យយល់ដឹងពីសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ហើយហ៊ានក្រោកឈរតវ៉ា និងឈប់ភ័យខ្លាច ចំពោះការគំរាមកំហែងរបស់អ្នកនយោបាយ ឬអ្នកមានអំណាច ដែលស្របតាមបែបបទប្រជាធិបតេយ្យ ។
ដោយឡែកការយកថវិកាពីអាមេរិកមកជួលវិទ្យុសំបុកឃ្មុំវិញ លោក កឹម សុខា បានអះអាងថា តាមពិតអាមេរិក ចង់សុំឱ្យបើកវិទ្យុផ្ទាល់ខ្លួនទេ ប៉ុន្តែរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានថា អស់ហ្វ្រេកង់វិទ្យុ ដូច្នេះបានជាលោកទៅជួលវិទ្យុសំបុកឃ្មុំនេះ។ តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយក្នុងវិទ្យុសំបុកឃ្មុំនេះ លោក កឹម សុខា បានបញ្ជាក់ថា លោកលើកយកបញ្ហាសង្គម សិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិពលរដ្ឋ ពន្យល់ទៅពួកគេឱ្យយល់ពីអ្វី ដែលពួកគេត្រូវទទួលបានតាមរយៈសិទ្ធិពួកគេ។ បើតាមលោក កឹម សុខា ការពន្យល់ឱ្យពលរដ្ឋដឹងពីសិទ្ធិខ្លួននេះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រលុបបំបាត់ភាព «ខ្លៅ ខ្លាច ឃ្លាន »របស់ពលរដ្ឋខ្មែរ។
អយ្យការសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ធាម ពិសិដ្ឋ នៅតែបន្តសំនួរចង់ដឹងពីមេរៀនអ្វីដែលអាមេរិកបង្រៀនលោក កឹម សុខា? មេដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះ បានក្រោកឈរឡើងហើយ និយាយបែបធុញនឹងសំនួរច្រំដែលនេះ ប្រាប់ទៅកាន់ចៅក្រមថា ៖«ខ្ញុំមិនឆ្លើយតទៅទៀតទេ ព្រោះខ្ញុំបានបញ្ជាក់ហើយថា ខ្ញុំទៅរៀនពីអាមេរិក តែពីរបៀបដឹកនាំបែបប្រជាធិបតេយ្យប៉ុណ្ណោះ»។
ទោះជាលោក កឹម សុខា បដិសេធមិនឆ្លើយហើយ ក៏លោក ធាម ពិសិដ្ឋ នៅបន្តសំនួរទៀតថា ចុះពាក្យដែលលោកលើកឡើងនៅក្នុងវីដេអូឃ្លីបថា គេឱ្យរូបលោកយកម៉ូឌែលតាមយ៉ូហ្គោស្លាវី និងស៊ែប៊ី ហើយឥឡូវកំពុងជោគជ័យមួយដំណាក់កាលនេះ…។ តើពាក្យនេះមានន័យដូចម្ដេច? លោក កឹម សុខា បានបកស្រាយតបថា លោកចង់សំដៅលើប្រជាពលរដ្ឋអ្នកគាំទ្រគណបក្ស និងអន្តរជាតិ (ពាក្យថាគេ) ដែលជំរុញឱ្យលោកយកម៉ូឌែលតាមយូហ្គោលស្លាវី (ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល)នេះ។ ប៉ុន្តែលោក មិនបានធ្វើតាមនោះទេ ។ «…ខ្ញុំក៏បានបកស្រាយនៅឃ្លាបន្ទាប់ ក្នុងវីដេអូដោយបានប្រើពាក្យថា កុំយកក្បាលជល់ថ្ម ដូច្នេះវាបានន័យថា ខ្ញុំមិនបានធ្វើតាមគេនោះទេ ។ហើយគេ(អ្នកគាំទ្រ និងអន្តរជាតិ)មិនដឹងថា ខ្ញុំអត់ធ្វើតាមគេនោះទេ ដោយគេស្មានតែខ្ញុំធ្វើតាមគេ។ តាមពិតខ្ញុំធ្វើតាមគោលការណ៍ ឆន្ទៈ និងនយោបាយអហិង្សារបស់ខ្ញុំ។ ដូច្នេះពាក្យថា កុំយកក្បាលជល់ថ្ម បែកក្បាលហ្នឹងហើយ គឺជាការឆ្លើយតបរបស់ខ្ញុំថា មិនធ្វើតាមគេណែនាំ»។ នេះជាការពន្យល់របស់លោក កឹម សុខា ជុំវិញអត្ថន័យពាក្យខ្លួន ដែលអយ្យការកត់សម្គាល់ក្នុងវីដេអូឃ្លីប យកមកធ្វើជាភស្តុតាងចោទប្រកាន់។
ដោយមិនអស់ចិត្ត មេដឹកនាំអតីតបក្សប្រឆាំងវ័យជាង៦០ឆ្នាំរូបនេះ បានឆ្លើយទាំងអារម្មណ៍ក្រេវក្រោធ ប្រាប់ទៅព្រះរាជអាជ្ញាថា បើលោកចង់ដឹងច្បាស់ ហៅសហរដ្ឋអាមេរិកមកសួរទៅ។ «ខ្ញុំបានបញ្ជាក់ម្ដងហើយម្ដងទៀតរួចមកហើយ ហើយខ្ញុំហួសចិត្តថា បញ្ជាក់បណ្ណឹងហើយនៅតែសួរខ្ញុំទៀត មិនដឹងថាពួកលោកចង់ធ្វើអ្វីខ្ញុំទេ…។បើអស់លោកសង្ស័យថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបញ្ជាឱ្យខ្ញុំធ្វើនេះ ឬធ្វើនោះ សូមលោកហៅរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកមកសួរដោយខ្លួនឯង»។ លោក កឹម សុខា បាននិយាយក្នុងសម្ដីខ្លាំងៗបែបនេះ។
តុលាការមិនឆ្លើយតបនឹងការទាមទាររបស់លោក កឹម សុខា ដែលស្នើឱ្យកោះហៅរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកមកសួរនាំឡើយ។ ប៉ុន្តែលោក ប្លង់ សុផល អយ្យការសាលាដំបូង បានក្រោកឡើងអានខ្លឹមសារច្បាប់ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ត្រង់មាត្រា ៤៤៣ ពីបទសន្ទិដ្ឋិនិយមជាមួយបរទេស ដែលមានចែងថា៖«បទសន្ទិដ្ឋិនិយមជាមួយបរទេស គឺជាអំពើត្រូវរ៉ូវគ្នាជាសម្ងាត់ជាមួយរដ្ឋបរទេស ដើម្បីបង្កើតឱ្យមានអំពើប្រទូស្តរ៉ាយ ឬឱ្យមានអំពើឈ្លានពានប្រឆាំងនឹងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា»។
ត្រង់ចំណុចនេះ លោក ប្លង់ សុផល បានពន្យល់ថា ច្បាប់នេះគឺដាក់ទោសតែពលរដ្ឋខ្មែរ ប៉ុន្តែមិនផ្តន្ទាទោសរដ្ឋបរទេសឡើយ។ «ទោះជាពលរដ្ឋខ្មែរមានការទាក់ទងជាមួយបរទេសប៉ុណ្ណាក៏ដោយ ក៏ច្បាប់នេះមិនដាក់ទោសបរទេសដែរ គឺដាក់ទោសតែខ្មែរប៉ុណ្ណោះ»។
«គេអត់មានចែងផង ចេះតែបកស្រាយហើយ»។ លោក អាង ឧត្តម មេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក កឹម សុខា ច្រានចោលការបកស្រាយរបស់លោក ប្លង់ សុផល ថា អយ្យការកំពុងបកស្រាយខុសពីក្បួនច្បាប់ ។
ជាមួយគ្នានេះអ្នកនាង ម៉េង សុធារី មេធាវីលោក កឹម សុខា ម្នាក់ទៀត ក៏បានឡើងបកស្រាយថា ការយកវីដេអូមកវែកញែកលើពាក្យពេចន៍កូនក្តីខ្លួននេះ គឺជារឿងអត់ប្រយោជន៍។ បើតាមអ្នកនាង សុធាវី រាល់ពាក្យពេចន៍របស់អ្នកនយោបាយនោះ គឺវាតែងតែមានការប្រើប្រាស់សម្តីលើសលួសជៀសមិនផុតទេ ប៉ុន្តែការប្ដឹងផ្ដល់នោះត្រូវការទាមឱ្យមានភស្តុតាង និងអង្គហេតុច្បាស់លាស់មកបញ្ជាក់។
មេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក កឹម សុខា ដែលទាមទារឱ្យព្រះរាជអាជ្ញាបង្ហាញអង្គហេតុនោះ បាននិយាយដូច្នេះថា៖«អស់រយៈពេល២ឆ្នាំហើយ ដែលស៊ើបអង្កេតលើកូនក្តីខ្ញុំ ដូច្នេះតើមានភស្តុតាងអ្វី រកឃើញថាកូនក្តីខ្ញុំមានកំហុស ហើយទាក់ទងជាមួយបរទេសណា នៅកន្លែងណា យកមកបង្ហាញមក…។ ហើយបើថាកូនក្តីខ្ញុំប្រព្រឹត្តនៅឆ្នាំ១៩៩៣ គួរតែបង្ហាញថាកូនក្តីខ្ញុំជាប់ពាក់ព័ន្ធបរទេសណា នៅពេលណា សូមបង្ហាញមក»។
«គេកំពុងដំណើការក្តីរបស់លោក កឹម សុខា ពីឆ្នាំ១៩៩៣ ដល់២០០៧ ដូច្នេះវាជាដំណើរការថ្មីហើយ»។ លោក កួយ សៅ ប្រធានក្រុមជំនុំជម្រះក្តី ដែលបានឆ្លើយកាត់សម្តីអ្នកនាង សុធារី ថា នៅពេលគេសួរដេញដោលហើយ គឺនឹងមានភស្តុតាងបង្ហាញបន្ថែម។
«បើអស់ការកត់សម្គាល់ហើយ ខ្ញុំឱ្យអ្នកផ្សេងលើកឡើងម្ដង »។ នេះជាសម្តីសម្របសម្រួលរបស់ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ ដែលផ្ដល់សិទ្ធិឱ្យមេធាវីលោក កឹម សុខា ម្នាក់ទៀតឡើងបកស្រាយវិញម្ដង។
លោក ចាន់ ចេន ដែលទទួលបានសិទ្ធិបកស្រាយច្បាប់ពីចៅក្រមនោះ បាននិយាយថា ដំណាក់កាលជំនុំជម្រះនេះ គឺត្រូវប្រមូលអង្គហេតុច្បាស់លាស់មកដាក់បន្ទុកកូនក្តីខ្លួន ហើយមិនមែនមកអង្គុយជជែកដេញដោលលើវីដេអូទេ ។ « បើរកមិនឃើញកំហុសទេ លើកលែងការចោទប្រកាន់កូនក្តីខ្ញុំ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់មេធាវីការពារក្តីលោក កឹម សុខា បាននិយាយផ្លែផ្កាទាំងមុខស្ងួតថា លោក កួយ សៅ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះក្តី ក៏ជាសិស្សរួមជំនាន់ ដែលទទួលបានការអប់រំផ្នែកច្បាប់នេះ ពីគ្រូនិងសាលារៀនជាមួយគ្នា ដូច្នេះប្រាកដជាយល់ច្បាស់ពីដំណើរការច្បាប់នេះ។
«ប្រហែលជាខ្ញុំរៀនខ្សោយក៏មិនដឹង។ ដូច្នេះការវាយតម្លៃលើអង្គហេតុយ៉ាងម៉េច វាអាស្រ័យលើការគិតរបស់លោកចុះ»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក កួយ សៅ ឆ្លើយតបទៅលោក ចាន់ ចេន វិញ មុននឹងស្នើឱ្យមេធាវីទាំងសងខាង និងអយ្យការបន្តសួរដេញដោលគ្នា ដោយវិជ្ជាជីវៈ ហើយកុំយកកំហឹងមកជជែកដេញដោលគ្នានៅក្នុងសវនាការ។
តុលាការសម្រេចបន្តសវនាការសួរដេញដោលលើវីដេអូសកម្មភាពលោក កឹម សុខា ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៧ ដល់២០១២ នៅរសៀលថ្ងៃទី២៩ មករានេះ។ គួរបញ្ជាក់ថា តុលាការសម្រេចដំណើរការជំនុំជម្រះក្តីលោក កឹម សុខា ដោយប្រើពេលវេលា៣ខែ ក្រោមហេតុផលថា ជារឿងក្តីធំ៕
