ប៉មបារាំងជាប់ស្ពានគីហ្ស៊ូណា អាចជាកន្លែងទេសចរណ៍មួយ
កំពង់ចាម៖ពលរដ្ឋអ្នកខេត្តកំពង់ចាមនាត្រើយខាងលិចទន្លេមេគង្គ និងពលរដ្ឋអ្នកខេត្តត្បូងឃ្មុំនាត្រើយខាងកើតទន្លេមេគង្គ ហៅប៉មចំណាស់នេះថា ប៉មបារាំង។ មិនមានអ្នកណាដឹងច្រើន អំពីប្រវត្តិរបស់ប៉មនេះឡើយ ប៉ុន្តែប៉មនៅតែជាអគារដ៏គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ដោយសារតែភាពអាថ៌កំបាំងរបស់វា។ ប៉មនេះចាស់ហើយ។ យោងតាមទំព័រហ្វេសប៊ុកមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តកំពង់ចាម ប៉មបារាំងនេះ ត្រូវបានសាងសង់នៅឆ្នាំ១៩៣០។
នាយ យ៉ាន បានជួបអ្នកភូមិម្នាក់ហើយបានជជែកគ្នាអំពីប៉មបារាំងនេះ ដូចខាងក្រោម៖
**audio2**
ប៉មនេះត្រូវបានសង់ឡើងនៅឆ្នាំណា? ហេតុអ្វី? ដើម្បីអ្វី? កម្ពស់ប៉ុន្មាន? ពលរដ្ឋអ្នកខេត្តកំពង់ចាម និងអ្នកខេត្តត្បូងឃ្មុំ ដែលឃើញប៉មនេះញឹកញាប់ជាងគេ ជាពិសេសអ្នករស់នៅក្បែរប៉មនេះ មិនមានចម្លើយច្បាស់ឡើយ។ ប៉មនេះ បានត្រឹមតែស្ថិតនៅជាតែជាប៉មចម្លែកមួយប៉ុណ្ណោះ។ មានទេសចរបរទេសមួយចំនួន បានមកដល់ និងបានថតផ្តិតយករូបភាពប៉មនេះ។ បើទោះជាវាស្ថិតនៅក្នុងភូមិរបស់ប្រជាជន (ភូមិអ៊ីស្លាម) នាដងទន្លេមេគង្គ ជាប់ស្ពានជប៉ុន គីហ្ស៊ូណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែវាហាក់ដូចជាត្រូវបានគេបោះបង់ចោល។
ទំព័រហ្វ៊េសប៊ុករបស់មន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តកំពង់ចាម ប៉មនេះត្រូវបានជួសជុលម្តងហើយ ក្នុងឆ្នាំ២០០៥ តាមរយៈការផ្តួចផ្តើមគំនិតរបស់អតីតអភិបាលខេត្តកំពង់ចាម គឺលោក ហ៊ុន ណេង។ នៅពេលនេះ គេឃើញមានជណ្តើរដែក ដែលបញ្ជាក់ថាធ្លាប់មានការជួសជុល ដើម្បីទទួលទេសចរក៏ដោយ ក៏នៅតែមិនមានអ្នកណាហ៊ានឡើង ជណ្តើរនោះទៅដល់ខាងកំពូលប៉ម ដែលសង់ឡើងពីការតម្រៀបឥដ្ឋលើគ្នានោះដែរ។
Les colons français n’ont pas fait construire qu’une seule tour, à Battambang. Ils en ont fait construire d’autres dont au moins une qui reste toujours debout : celle située en face de la ville de Kompong Cham, sur l’autre rive du Mékong, la rive gauche dans la province de Tbaung Khmum. Elle servait en fait notamment de phare. Il s’agit de la plus haute mais même si elle demeure belle par son architecture, sa couleur et le site bucolique au milieu duquel elle trône, elle a souffert du temps : son escalier interne s’est effondré. Il existe aujourd’hui un escalier métallique qui serpente jusqu’au sommet mais personne n’ose y monter, même pas les touristes les plus téméraires, parce qu’à l’intérieur de la tour il n’y a pas d’étage et que cela donne le vertige ! Son style n’est ni français ni khmer. Il semblerait que son architecte ait voulu lui donner un style oriental propre.
